کاربری جاری : مهمان خوش آمدید
 
خانه :: شعر
موضوعات

اشعار



زبانحال حضرت زینب سلام الله علیها در خروج از کربلا

شاعر : سید رضا هاشمی گلپایگانی     نوع شعر : مرثیه     وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن     قالب شعر : غزل    

 مرهم به زخم دل، به جُز ازسوز آه نیست           روزی چو روزگار من از غم، سیاه نیست

خـواهم که سیـر بیـنمت، آنـگه سـفـر روم           باید چه چـاره کـرد؟ که تـاب نگـاه نـیست


مـن بـا تـو آمـدم؛ بـنـگــر بـا کـه مـی روم           جـولان خـصـم هست ولیـکـن پـنـاه نیست

رأس تـو روی نیـزه و خـورشیـد بـر فلک           با بودن تـو، حاجت خـورشید و ماه نیست

گفـتم که خـاک بر سر خود ریزم از فراق           جُز سنگ و تیرو نیزه دراین قتلگاه نیست

: امتیاز

خروج کاروان اهل بیت از کربلا

شاعر : سعید بیابانکی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن قالب شعر : غزل

 دشت می بلعید، کم کم پیکر خورشید را            بر فـراز نیزه می دیدم، سرِ خورشید را

آسمـان گو تا بشـوید بـا گـلاب اشـک ها             گـیسوان خـفته در خاکسترِ خورشید را


بوریایی نیست در این دشت تا پنهان کند            پـیـکرِ از بـوریا عـریان ترِ خورشیـد را

چشم های خفته در خونِ شفق را وا کنید            تا بـبـیـند کـهکـشـانِ پـرپر خورشـید را

نیمی ازخورشید، در سیلاب خون افتاده بود            کـاروان می برد نـیم دیـگر خـورشید را

کاروان بود و گـلوی زخمی زنگـوله ها             ساربان دزدیده بود انگشتر خورشید را

آه، اشترها چه غمگین و پریشان می روند             بر فراز نــزه می بیـنم سرِ خورشید را

: امتیاز

مدح و مناجات با حضرت زینب در شام غریبان حسینی

شاعر : سید عباس صدرالدینی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : غزل

ای موجِ از عشیرۀ طوفان چه می کنی؟            با این هـمه اسیر پریـشان چه می کـنی؟

ای وارث قـبــیـلـۀ گــل هـای ســر جــدا            با غنچه های سر به گریبان چه می کنی؟


ای معنی صلابـت و ایـمان، ای سترک            با پیکری که مانده به میدان چه می کنی؟

بانـوی پاره پاره جگـر، از غـم حـسـین            با این همه جراحت پـنهان چه می کنی؟

دریـا دلِ خـمـیــده کـمـر، از غـم فـراق            با شعله های سرکش هجران چه می کنی؟

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر سروده اصلی شاعر محترم است اما با توجه به وجود ضعف محتوایی در عدم رعایت شأن اهل بیت؛ پیشنهاد می‌کنیم به منظورحفظ بیشتر حرمت و شأن اهل بیت که مهمترین وظیفه هر مداح است؛ بیت اصلاح شده که در متن شعر آمده را جایگزین بیت زیر کنید.

ای مرغ از عشیـرۀ طوفان چه می کنی؟             با این هـمه اسیـر پـریـشان چه می کنی؟

بیت زیر سروده اصلی شاعر محترم است اما  پیشنهاد می‌کنیم به منظور انطباق مطالب با روایات مستند و معتبر و انتقال بهتر معنای شعر، بیت اصلاح شده که در متن شعر آمده را جایگزین بیت زیر کنید.

یک آه از لبت نـشـیـنـیـدنــد دشــمــنـان              با این همه جراحت پـنهان  چه می کنی؟

مدح و شهادت امام حسین علیه السلام

شاعر : سید هاشم وفائی نوع شعر : مدح وزن شعر : فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن قالب شعر : غزل

ای که از برق نگاهت، آسمان جان می گرفت           آسمان از گردش چشم تو، فرمان می گرفت

روز اوّل گر نمی کردی تو یاری عشق را           بی تو مجنون می شد و راه بیابان می گرفت


لعـل شیرین لبان تو، ز بس پُر شور بود           خاتم پیغـمبران گلبوسـه از آن می گرفت

محـو دیدار خدا می شد همه شب تا سحر           هرکه درکانون عشقت درس ایمان می گرفت

آفـریـن بـر مکتب ایـثـار و انسان ساز تو           هرکه شاگرد تو می شد بوی انسان می گرفت

این عجب نَبوَد، اگر خاکت به هر دردی دواست           درد از دست توان بخش تو درمان می گرفت

ای که با تو مـاجرای عـاشـقی آغـاز شد           کی حدیث عشق و ایثار تو پایان می گرفت

روز قحط آب و روز آتش و روز عطش           آسمان کربـلا ای کـاش بـاران می گرفت

گرامان می داد گلچین، بانوی صبر و یقین           در کنار پـیکـر تو خـتم قـرآن می گرفت

آه از آن ساعت که با شمشیر بیداد و ستم           اهرمن خاتم زانگـشت سلیمان می گرفت

: امتیاز

مدح و شهادت امام حسین علیه السلام

شاعر : سید حمید رضا برقعی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : غزل

ایـن اشـک هـا به پـای شما آتـشم زدنـد           شـکـر خـدا بـــرای شـما آتــشــم زدنـد

من جبـرئیـل سـوخـتـه بـالم، نگـاه کـن           مـعـراج چـشــم هـای شـما آتـشـم زدنـد


سـر تا به پا خَلیـل گـلستان نشیـن شـدم           هـر جا که در عـزای شـما آتـشم زدنـد

ازآن طرف مدینه وهیزم، ازاین طرف           بــا داغ کــربـلای  شـمـا آتــشـم زدنــد

بُـردنـد روی نـیـزه دلم را وبعـد از آن           یـک عـمــر در هـوای شما آتـشم زدنـد

گفتم، کجاست خانۀ خــورشید شعله ور           گــفـتـنـد: بــوریـای  شــمـا آتـشم زدنـد

دیـروزعصر تعـزیـه خـوانان شهرمان           هـمـراه خـیـمه هــای  شـما آتـشم زدنـد

امروز نیز،«نیّر» و«عمان» و«محتشم»           بـا شـعـر، در رثــای شما آتـشــم زدنـد

تـا بـا خـبـر ز شـور نـیـستـانـی ام کنـند           مـانــنـد نــیــنـوای شـمــا آتـشــم زدنــد

: امتیاز

مصائب عصر عاشورا

شاعر : هادی وحیدی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : قالب شعر : غزل

آسمـان در شُـرُف صاعقـه ای سنگین بود          نـفـسِ بــاد، پُـر از زمـزمه ی یـاسـیـن بــود

چـــه بـلایـی بـه سـرِ آیـنـه هــا مـی آمـد!           که چهل روز و چهل شب، دلشان پرچین بود


غـم این طایفه را هیـچ کسی درک نـکرد           غـم این طایفه، بر دوش فـلک سنگـین بــود

عَصَبِ تُرْدِ گیـاهان به جنـون می پیوست           بـر لـبِ دشـت ، فـقط زمـزمه ی آمـیـن بود

تَنِ خـورشید ، به پـابوس مُحرّم می رفت           روز، هرچند به پـایـان خـودش بـد بین بود

آب ، زیر عَلَم مشک، تَرَک برمی داشت           همه ی فـلـسـفه ی عـشق و وفـا درایـن بود

نـای نی، تلـخ تـرین مرثیه را می نوشید            گرچه در کام حسیـن بـن علی شیـرین بـود

: امتیاز

زبانحال عبدالله بن الحسن با سیدالشهدا

شاعر : غلامرضا سازگار نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن قالب شعر : غزل

ای عمو تا نـاله ی هـل من معینت را شنـیـدم            از حــرم تا قـتـلـگه با شـور جـانـبـازی دویدم 

آنچنان دل بُرد از من بانگ هل من ناصر تو             کـاستـینــم را زدست عـمّـه ام زینب کـشـیـدم 


گرچه طفلی کوچکم امّا قبولم کن، عمو جان             بر سر دست تـو من قـربـانی ششمـاهـه دیــدم

کس نداند جـز خدا  کز غصه ی مظلومی تو            بـا چه حـالی از کنار خیمه ، در مقتـل رسیدم

دست من افتاد ازتن، گو سـرم بر پـایـت افتد            سر چه باشد؟ تیرعشقت را به جان خود خریدم

تا برون از خیمه گه رفتی ، دل من باتو آمد            تو به رفتن رو نهادی، من ز ماندن، دل بریدم

جای بابایم امام مجتبـی خالی است ، این جا             تـا بـبــیـنـد من به قـربـانـگـاه تو آخـر شـهـیـدم 

نـاله ای از سوز دل کردم به زیر تیـغ قـاتل             شـعـله ها در نظم عـالـم سوز «میثم» آفـریـدم

: امتیاز

ترسیم مصائب عصر عاشورا و شهادت امام علیه السلام

شاعر : حبیب چایچیان (حسان) نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن قالب شعر : غزل

اگرچه لشکر دشمـن، چو موج دریـا بود           ولی حسیـن چـو کـوهی هـنوز برجا بود

نـمـانــده بـود دگـر هـیـچ یک زیـارانـش           ولـی زکـثـرت دشمـن، سیاه صـحرا بود


حسین را که سلیمان، مطـیع فرمان است           از آن جماعت مور و ملخ، چه پروا بود!

دریغ! خسته روان بود و داغ دیـده بـسی           غـمیـن زمحنت آن روز و فکر فردا بود

نبـود جان به تـنـش دیگر از فـراق عـلی           شـکـسـتـه قامـتِ مـولا  ز داغ سـقّـا بـود

زدنـد حـلــقـه بــه گــرد حـســیـن، آل الله           نگین خاتم عصمت، چو مجـلس آرا بـود

وداع آخـر او بــود و خـواهـرش گـریان           که بـیـن آن هـمه دشمن، حسین تـنها بود

به خیـمه گاه عـلمـدار خـود نگـاهـی کرد           که جای خالی اش آن دم بسی هـویـدا بود

نرفته جـانب میدان به خیـمه بر می گشت           صـفـای عشـق ز سعـی حسین، پـیدا بود

چه لحظه ای؟ که گران مایه تر ز عمر جهان           چه صحنه ای؟ که غم انگیز و صبرفرسا بود

به جز خدای که داند؟ که در وداع حسین           بـه قلب زینب غـم مبـتلا، چه غـوغا بود

گرفت دامن شه را به صد هزار افسوس           چه خواهری؟ که چو مادر، حیا سراپا بود

به اشک، آتـش حسـرت نشد خموش آخر           که آب دیده چو آتـش، حرارت افـزا بود

بخواست پـیـرهنـی ـا شـود مـگر کـفـنش           یـقـین بـُوَد که در آن دم به یاد زهـرا بود

بساخت خـسرو خوبـان به پـاره پـیـرهنی          عـدوی سنگـدل! اینجا چه جای یغما بود؟

ز داغ حسرت او سوخت خـیـمـۀ شـاهی           عجب که خـیـمۀ گردون، هنوز برپا بود

«حسان» کدام گـلستـان چو بوستان حسین          هـمیـشـه غـرق گل و دلـربا و زیـبا بود؟

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر سروده اصلی شاعر محترم است اما با توجه به وجود ایراد یا ضعف محتوایی و معنایی در مصرع اول بیت؛ پیشنهاد می‌کنیم به منظور رفع ایراد موجود و همچنین انتقال بهتر معنای شعر بیت اصلاح شده که در متن شعر آمده را جایگزین بیت زیر کنید.

نبـود جـان به تـنـش دیگـر از فـراق عـلی         شـکـسـتـه پشت امامت ز داغ سـقّـا بـود

زبانحال سیدالشهدا در شهادت حضرت علی اصغر علیه السلام

شاعر : ناصر زارعی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن قالب شعر : غزل

بـــا نـگـاهـت طـلـب آب مـكــن            عـرش را مضطر و بی تاب مكـن

گـرچه بـر گـريه تـوانـت نـَبـُوَد            گـريـه كـن، قـلـب مــرا آب مـكـن


بـا نگاهـت بـه دل آتـش مـفکـن            زان كـمان تـيـر تـو پـرتـاب مـكن

ز تـلـظّي فـكـنـي غـم بـه جـنـان            بــه دل فــاطــمـه زهــراب مـكـن

از عطش گرچه نخوابيدی دوش            وقـت خوابت نَـبـُوَد، خـواب مـكن

مـحـسـن كــربــبــلايـم صـبـری            بـستـه چشمت به روي بـاب مكـن

مــادرم فـاطــمـه از عـرش آيـد            لـخــتـي آهـسـتـه و اشـتـاب مـكـن

اصغـرم، مادر من مجروح است            بـه روي سـيـنـۀ او خــواب مـكـن

دشـمـن ايـستـاده گـلويــت بـيـنـد            مــه مـن، رو بــه آفــتــاب مــكـن

داغ تــو جــان مــرا مـي گــيـرد            دشـمـنـم دلـخـوش و شاداب مـكـن

«سائلِ» رو سـیه ات را دریـاب            دورش از جـمـلۀ اصـحـاب مـكـن

: امتیاز

شهادت حضرت علی اصغر علیه‌السلام

شاعر : سید علی موسوی گرمارودی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : غزل

چون موج روی دست پدر پیچ و تاب داشت           وز نازکی، تـنی به صفای حـباب داشت

چون سوره های کوچک قرآن، ظریف بود           هـرچـنـد او فـضـیـلت اُمّ الـکـتاب داشت


چـون سـاقـه های تـازه ریـواس، تُرد بود           از تـشنـگی اگر چه بـسی التهاب داشت

از بس که در زلالی خود، محو گشته بود           گـویی خیال بود و تنی از سراب داشت

یـکجا سه پـاسخ از لب خاری شنیده بود           آن غنچه نیز، فرصت یک انتخاب داشت

خـونـش پـدر به جـانب افـلاک می فـشاند           گویی به هـدیه دادن آن گل شتاب داشت

خورشید، در شفق شرری سـرخ گون گرفت           یعنی که راه شیریِ او رنگِ خون گرفت

: امتیاز

مدح و شهادت حضرت عباس علیه السلام

شاعر : سید علی موسوی گرمارودی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفعول مفاعلن فعولن قالب شعر : مثنوی

ای تـشـنۀ عـشـق روی دلـبـنـد            بـرخـیز و به عـاشـقـان بـپـیوند

در جـاری مهـر، شسـتـشو کن            وانـگـاه ز خـون خود وضو کن


زان پا که در این سفر درآیـی            گر «دست دهی» سـبکـتـر آیی

رو جــانـب قــبــلــۀ وفــا کــن            بـا دل ســفــری بـه کـربـلا کـن

بـنـگـر بــه نــگــاه دیـدۀ پـاک            خورشید به خون تپیده در خاک

افـتـاده وفــا به خاک گـلـگـون            قـرآن به زمیـن فـتـاده در خون

عـبـاس عــلی ابــوفـــضــائــل            در خــانـۀ عـشـق کـرده مـنـزل

ای سـرو بـــلـنـد بــاغ  ایـمـان            وی قُـمـری شـاخـسـار احـسـان

رفتی که به تشنگـان دهـی آب            خود گشتی از آب عشق سیراب

آبـــی ز فـــرات تــا لـب  آورد            آه از دل آتــــشــیــن بـــر آورد

آن آب، زکف،غمین فرو ریخت            وز آب دو دیـده با وی آمـیخـت

بـرخـاست ز بــارِ غـم خـمـیـده            جان بـر لبش از عـطش رسیده

بـر اسب نشست و بـود بی تاب            دل در گـــــرو رســـانـــدن آب

نــاگـاه یـکـی دو روبــه خُــرد            دیـدنـد کـه شـیــر، آب مـی بـُرد

آن آتـش حـق خـمــیـده بـر آب            وز دغـدغــه و تـلاش بـی تـاب

دسـتــان خــدا ز تـن جـدا شــد            وآن قـامـت حـیـدری دوتــا شـد

بگـرفت به ناگـزیر چون جـان            آن مشک زدوش خود به دندان

وانگـاه به روی مشک خـم شد            وز قـامـت او دو نـیـزه کـم شـد

جان دربدنش نبود و می تـاخت            با زخم هـزار نـیـزه می ساخت

دلشاد که گر زدست شـد دست            آبـیـش بـرای کـودکــان هـسـت

چون عمرگل این نشاط کـوتـاه            تـیـر آمـد و مشک بـردرید، آه!

این لحظه چه گویم او چه ها کرد            تـنـهـا نگـهی به خیـمه هـا کرد

ای مرگ! کنون مرا به بر گیر            از دست شـدم کـنون ز سرگیـر

می گفت وبرآب وخون نگاهش            وز سـیـنـه تـفـتـه بـر لب آهـش

خـونـابـه و آب بـر می آمـیخت            وزمشک و بدن به خاک میریخت

چون سوی زمین خمیـد آن ماه            عـرش و مـلکـوت بـود هـمـراه

تـنـهـا نـه فـــتـاد بـو فـضـایــل            شــد کــفــۀ کــایــنــات مــایـــل

هـم بـرج زمـانـه بـی قـمـر شـد           هـم خصلت عـشـق بـی پـدر شد

حق ساقی خویش را فرا خواند            بـر کـام زمـانـه تـشـنـگـی مانـد

در حسرت آن کفی که برداشت            از آب و فـرو نهاد و بـگـذاشت

کف بر لب رود و درتکاپوست            هـر آب رونــده در پی اوســت

هرموج به یاد آن کف و چنگ            کوبد سر خویش را به هرسنگ

چـون مـه شب چــارده بـر آیـد            دریــا بـه گـــمان فـراتــر آیـــد

ای بـحـر بـهــل خـیـال بــاطـل            ایـن مــاه کــجـا و بـوفـضـایــل

گـیـرم دو سـه گـام بـرتـر آیـی            کـو حــدّّ حـریـــم کـبـریـایــی؟!

: امتیاز

مدح و شهادت حضرت عباس علیه السلام

شاعر : رضا جعفری نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن قالب شعر : غزل

روی پـیــشانی او، باب تـشـهّـد وا بـود            اَشـهَـدُ اَنَّ  کـه او هـم پـسـر زهـرا بود

آب می داد عـطـشناک تریـن صحـرا را            چشم هایـش که بـه سـمت افـق اعلا بود


یا رب، این مشک طلاییّ کدامین سقّاست؟            که در او کیـفـیتِ جـلوۀ صـد دریـا بود

قسمت اعظم مشک تو پر از معرفت است            ارتـفـاع عـلـم دست تـو، دور از ما بود

دست تو هـمـهمـۀ بـال مـلائک را دیـد             بـدنـت کـعبـۀ تـسـبـیـح  کـبـوتـرها بود

لب به دریا نزدی چون که خود اقیانوسی            آن که باید بزند بـر تو لـبش، دریا بود!

: امتیاز

مدح و شهادت حضرت عباس علیه السلام

شاعر : مصطفی متولی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : غزل

دریا بـه موج زلـف کـمندش اسـیر بود            آب شـریــعــه تـشـنـۀ کـام امــیـر بــود

مشکی به عمق دید حرم روی دوش داشت            حتّی فـرات پـیش نگـاهـش حـقـیـر بود


یـک آبـگـیـر غـلغـلـه از روبهان پست            پیش یلی که اصل و تبارش چو شیر بود

بــا آرزوی خـنـدۀ اصـغــر بــه آب زد            سـاقی نبود، مـنجی طـفـلی صغـیر بود

دریا عقب نشست و تلاطم فرو نشست            مـثـل هـمـیـشـه هیـبت او بی نـظیر بود

نوحانه پا به عـرصۀ طوفان خون نهاد            مـوسای نیل علقمه، خود موج گیر بود

مردانه دست بیعت سرخی به مشک داد            او از نـژاد بــرکـۀ سـبــز غــدیـر بـود

همراه آب جان به کف مشک می سپرد            با مشک آب، چـشم و دلش هم مسیر بود

بـایـد به دادِ تـشـنۀ گـهـواره می رسـیـد             فرصت نمانده بود و زمان دیرِ دیر بود

مـرد رشـید عـلـقمه  بـا عـزم راسخش            می تاخت سوی خیمه ولی سربه زیر بود

از آن طرف نگاه سه ساله به شوق آب            در انـتـظـارِ مـشکِ عــمـوی دلـیر بود

لب های دخترک چو لـب کـودک رباب            مجـروح زخـم دشـنۀ خشکِ کـویر بود

: امتیاز
نقد و بررسی

با توجه به اینکه تصریح بر شش ماهه بودن در کتب تاریخی متقدم و معتبر نیامده است و این موضوع برای اولین بار در قرن سیزدهم در کتاب ذخیرة الدّارین آمده است لذا بیت زیر تغییر داده شد، جهت کسب اطلاعات بیشتر به قسمت روایات تاریخی همین سایت مراجعه کرده و یا در همین جا کلیک کنید؛

باید به دادِ تـشـنۀ شـشـمـاهـه می رسیـد                فـرصت نمانده بـود و زمان دیـرِ دیر بود

زبانحال حضرت قاسم با سید الشهدا علیه السلام

شاعر : رضا جعفری نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : غزل

گـفتی که سـرنوشت همـیـن از قـدیـم بـود            گـفـتـی مـرا نـصیب ، بلای عـظـیـم بـود

دسـت رکــاب بـر سـرِ پـایـم نـمـی رسیـد            آن اسب هـم مـخـالـف جــنــگ یتـیـم بود


وقـتـی که روی دامـن تـو سـر گـذاشـتــم             دیـدم تـو را چـقـدر نـگـاهـت رحیـم بود

حتـّی حضـور زود تـو هـم فـایـده نـداشت            آن لحـظـه آمدی تـو که حالم وخیـم بـود

از نعل و اسب ودشنه و شمشیرو سنگ وخاک           هـرچیـز در بـلــنـدی قـدّم سـهـیـــم بـود

وقـتـی کـه بـال بـال زدم بـیـن دسـت تــو             زیـبـا تـریــن پــریـدن ایـــن یـاکـریم بود

: امتیاز

زبانحال سیدالشهدا در شهادت حضرت علی اکبر علیه السلام

شاعر : حسن لطفی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن قالب شعر : غزل

چون تو ای لاله در این دشت گلی پرپر نیست           و از این سرو خزان دیده کمانی تر نیست

دست و پایی، نفـسی، نـیمه نگاهی، آهی           غیر خونابه مگر ناله در این حنجر نیست


در کـنار تـوأم و باز به خـود مـی گـویـم           نه حسین، این تن پوشیده زخون اکبر نیست

هـر کجا دست کـشیدم زتـنت گـشت جدا           از من آغوش پُر و از تو تنی دیگر نیست

دیـدنی گشته اگر دست و سر و سیـنه تو           دیدنی تر ز من و خنده این لـشکـر نیست

استخوانهای تو و پشت پدر هر دو شکست           باز هـم شُکر، کنار من و تو مادر نیست

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر سروده اصلی شاعر محترم است اما پیشنهاد می‌کنیم به منظور انتقال بهتر معنای شعر و همچنین حفظ بیشتر حرمت اهل بیت علیهم السلام بیت اصلاح شده که در متن شعر آمده را جایگزین بیت زیر کنید

چون تو ای لاله در این دشت گلی پرپر نیست           و از این پیر جوان مرده کـمانی تر نیست 

مدح و شهادت حضرت علی اکبر علیه‌السلام

شاعر : رضا جعفری نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : غزل

خورشید بود و جانب مغرب روانه شد            چون قطره بود و غرق شد و بی کرانه شد

آئـیـنه بـود و خُرد شد و تکّه تکّـه شد            تـسبـیح بود و پاره شد و دانه دانه شد


یک شیشه عطربود وهزاران دریچه یافت            یک شاخه یاس بود و سراسر جوانه شد

آب فـرات لایــق نــوشـیـدنـش نــبـود            با جرعه ای نگاه از این جا روانه شد

عمری به انتظار همین لحظه مانده بود            رفع عطش رسید و برایش، بهانه شد

آن گیسویی که باد صبا صبح شانه کرد            با دست های گرم پـدر، ظهر شانه شد

او یک قصیده بود که در ذهن روزگار            مضمونِ نابِ یک غـزلِ عاشـقانه شد

: امتیاز

شهادت جون غلام سیدالشهدا

شاعر : مرتضی جام آبادی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : قالب شعر : غزل

ای شاه این غـلام که هم رنـگ مـوی توست           عـمــری دراز شـد، که هــوادار روی تـوست

یـا حـلقه ی غـلامی ات از گـوش او مـگـیـر            یـادِه نشـان، شهیش ،که با خلق وخوی توست


ای آفــتـــاب مـــشـرقِ  دارالـســلامِ عـشــق             من چون سهـیـل چـشـم امیـدم  به سوی توست

رســواتــر از ســراب شـوم گـر بــرانـی ام             زیــرا کــه آبــــروی مــن از آبــروی تــوست

رویـم سیـه که هست، تو روزم سیـه مخـواه             مشـکــن دل مـــــرا که در آن آرزوی تــوست

شــرم حـضـور ، رخـصتِ گـفـتـار دل نــداد            عمری است با خیال تو، درگفت وگوی توست

اشـک سـپــیـد مـن شـده تـــنـــهـا گــواه مـن             کایـن رو سیـاه ، عـاشق  روی نـکـوی توست

ای چـاره سازهردو جهان، چـاره ساز بـاش             بی چاره ای که ازسروجان،چاره جوی توست

چـون نـافـه بـر سیـاهـی رویـم نـظـر مـکـن             در قطره قطره خـونِ دلـم، عطر وبوی توست

دریـاب بـا شـراب شـهــادت بـه جـرعـه ای             آن را که از نخست به خـدمت، به کوی توست

شـعر «یـتـیـم» راکـه چـو مـویـت بـلنـد بـاد             خـود سرگذشت عـمـر من، ازجستُجوی توست

: امتیاز

شهادت حبیب بن مظاهر

شاعر : سید علی موسوی گرمارودی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : قالب شعر : غزل

ای عشق! ازتو پیر و جوان را گزیر نیست           ای سـربـلـنـد! با تـوکسی سـر بـه زیـر نیست

چـونی ؟ که تا به مُلک دلـی خـانـه ساختـی           دیگر کسی به جُز تو در آن دل ، امیـر نیست


گـر سوی کس اشـاره به جـان باختن کـنی            فـرقــی مـیـان عـاشـقِ بُـرنـا و پـیـــر نـیـست

در کــربــلا ولایـتِ دل بــا حـبـیـب بـــود             عشقـی حبیب یـافـت که آن را نـظـیــر نیست

از زیــرِ بــرفِ پــیــریِ او لالـه بـردمـیــد            هـرگـه ز بـاغ دل بـدمــد لالـه ،دیـــر نـیـست

در بیشـه هـای سبـزِ وفـا ، شیـر سـرخ بود            رهـرو اگــــر حـبـیـب نـبـاشـد ، دلـیـر نیست

از صـولـتـی کـه در نـگـه آن دلــیــر بــود             در لــرزه مـی فـتــاد اگـر جـانِ شـیـر بــود

: امتیاز

شهادت حربن یزید ریاحی

شاعر : مرتضی امیری اسفندقه نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفاعلن فعلاتن مفاعلن فع لن قالب شعر : غزل

حـسیــن آمـــد و آزاد از یـــزیــدت کـــــرد              خـلاص، از قـفـسِ وعـده و وعـیـدت کــرد

سیـاه بـود و سیـاهـی هـرآنـچـه مــی دیـدی              تـو را سـپـــرد بـه آیـیـنـه و سپـیـدت کــرد


چه گفت با تو درآن لحظه های تشنه حسین؟            کـدام زمـزمـه سـیـراب از امـیـدت کـــرد؟

به دست و پـای تو بارِ چه قـفـل ها که نبـود             حـسیـن آمـد و سـرشـار از کـلــدیـت کـرد

جـنـون تـو را به مـرادت رساند ، نـاگـاهان             عجب تـشرّف سبـزی،جنـون، مریدت کرد

نصیب هرکس و نـاکس نمی شود،این بخت             قـرار بـود بمیـری ، حسیـن شـهیـدت کـرد

نـه پیشـوند و نـه پـسونـد، حـرِّ حـرّ  بـودی              حـسـیـن آمــد  و آزاد از یــــزیــدت کــرد

: امتیاز

ترجمه خطبه سیدالشهدا در صبح عاشورا

شاعر : فتح الله قدسی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن قالب شعر : قصیده

عَلَم از لا مکان چون در مکان زد سبط پیغمبر          حسین آن نورِ یزدان، سرِّ سبحان، جلوۀ اکبر

جـمال کُـنت کـنزاً آشکـارا شد ز مـخـفـیـّا          شه احببت ان اَعرف، نقاب افکند از منظر


شنیدم صبح عاشورا که آن مِهرِ جهان آرا          روان شد بی کس و تنها، به رزم فرقۀ کافر

گرفت آن نقطۀ توحید جا در مرکز میدان          چو پرگارش به گرد آمد، سپاه از ایمن و ایسر

به ارشاد آن کلام الله ناطق، در حدیث آمد          به آواز جَلی فرمود: که ای قوم ستم گستر

اگر دانـیـد من نسـل کـیم، دانـیـد اصلم را          که هم ارثِ جلالت از پدر دارم هم از مادر

ریاض ارض بطحایم، بهـار گـلشن یثرب          نهال باغ زهـرایم، گـلِ بسـتان پـیـغـمبـر

بود ختم رُسُل جدّم، که پا بر عرش اعلا زد          بود دست خدا بابم، کزو بگرفت انگشتر

به دیــوان بـقــا شـیــرازۀ اوراق امکـانـم          ز جـمع آفـریـنـش فَردم و ایجاد را دفـتر

دو گیتی را منم آمر، فَلَک بر دور من دائر          مَلَک از خدمتم فاخر، جهان را حضرتم مَفخَر

قلوب اهلِ بینش را منم مطلب، منم مقصد          سرای آفریـنش را، منم زینت، منم زیور

ز چهرم مِهر نورانی، سر اندر مِهرِ من فانی          کنم از نور پیشانی، جمال صبح را انور

فنا را چون شدم سالک، بقـا را آمدم مالک          دو عالم غـیر من هالک، منم وجه الله اکبر

دو گیتی عبد ومن شاهم، خدا بخشیده این جاهم          حسینم، صبغة اللهم، نه رنگ احمر و اصفر

حقـیقـت کعبۀ دلها، طوافِ کوی من باشد          که در حولش بود طائف، منا و مکّه و مشعر

شمـا آخَـر مسـلمانـیـد، می دانـید مهـمـانم!          ره آب از چه بر من بسته اید ای بی حیا کافر

خدا را گر مسلمانـید و من آخَر مسلمانم!          دریغ از آب مهمان را، ندارد هیچ بد گوهر

نگشت این گفته ها نافذ، برآن کفارسنگین دل          نشد این پندها راسخ، بر آن جمعـیّت منکر

بسان حلقه از هر گوشه بگرفته  گردش را          به دان تنگی که صرصر را نبود از هیچ سو معبر

یکی رمحش به پهلو زد، یکی شمشیر بر بازو          یکی زد بر دلش پیکان، یکی بر سینه اش خنجر

نبودی غـیر تـسـلـیـماً لأمـر الله گـفـتارش          در آن ساعت که می زد تیرها بر پیکرش نشتر

رضا وصبر وسلمی از وجودش درشهود آمد          که گاه امـتحان ظاهـر نشد از هـیچ پـیغمبر

تحمّل کرد در عـالم، چنان کـوه بلائی را          که از یک پاره اش گردید پشت اولیا چنـبر

اگربرقی به جستی زین بلا البرزِ امکان را          چنان بر خویش لرزیدی که طفل ازغرّش تندر

خلیل حق اگر مجروح دیدی حلق اصغر را          پسر بگذاشتی خود را نهادی کارد بر حَنجَر

بجای ماه با نـاخن، نبی بشکـافـتی دل را          بدیدی منشق از شمشیر، اگر فرق علی اکبر

شنیدی این مصیبت را، گراز روح القدس، یسی          گزیدی بطن مریم را، نزادی هرگز از مادر

اگر رشحی از این طوفان،گرفتی نوح را برجان          ز بیم انداختی خود را، به قَعر لُجّة اخضر

نسیمی گر وزیدی بر سلیمان زین مصیبت ها          چنان بگریختی از وی، که خیل پشّه از صرصر

گر این بارامانت را فلک بردوش می کردی          چنان پشتش خم آوردی، که سودی روی بر اَغبَر

از این بحر بلا گر قطره ای می ریخت بر موسی          نهان می شد در آب نیل یا در اشکم اژدر

اگر ایّوب را بودی خبر از حال سجادش          نمی خواندی دگر خود را، ز قوم صابرین اصبر

گر این خونین کواکب،آمدی درخواب یوسف را          بخفتی تا ابد از خوف این تعـبیر در بستر

گراین بحر قضا یک لطمه می افکند یونس را          ز خوف اندر دل ماهی، نهان می گشت تا محشر

زبام ای طاس کیهان، طشت زرّینت نگون گردد          سر از سرّ خدا برداشتی، هشتی به طشت زر

جهانا این چه عدوان است، رویت نیلگون گردد          جمال الله را سیـلی زنی، بر چهرۀ دخـتر

خیام آل عـصمت را به باد سوختن دادی          چرا نگرفته آتش در تو ای خرگاه نه چادر

ز داس ماه نو ای آسمان دستت قلم گردد          که بدرودی گلستان نبی را لاله و عـبهـر

چنین بوده است کردار جهان پیوسته با نیکان          « فوادا» گر به نیکان عشق داری از جهان بگذر

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر سروده اصلی شاعر محترم است اما پیشنهاد می‌کنیم به منظور انتقال بهتر معنای شعر بیت اصلاح شده که در متن شعر آمده را جایگزین بیت زیر کنید.

عَلَم از لا مکان چون در مکان زد سبط پیغمبر        حسین آن نورِ یزدان، نار امکان ،جلوه اکبر

شنیـدم عصر عاشورا کـه آن مِهـرِ جهان آرا          روان شد بی کس و تنها، به رزم فـرقۀ کافر

ترجمه خطبه سیدالشهدا در صبح عاشورا

شاعر : ناصر زارعی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فاعلاتن فاعلن قالب شعر : مثنوی

ای دل امشب این روایت گوش کن           جرعه ای از جام حقّ می، نوش کن

مـی بنوش از جام سبـط مصـطـفی           پـور آن ســاقـی کــوثـر، مـرتـضـی


خـواهـمت گـویـم ز مـعـراج کـسی           مصـطـفی هـم فـخـر آن دارد بـسـی

پیک حـقّ ایـنجـا ندارد هـیـچ دست           ذات حقّ خود صحنه گردان گشته است

صبـح عـاشوراست یـا یـوم النّشور           رشـک بـر ایـنـجـا بَـرَد وادی طـور

بهر خـطبـه خـواندن آن خـون خـدا           رفـت بــر پـشـت بُـــراق کـــربـــلا

رو بـه دشـمـن ، داد آنــان را نـــدا           تـا هــدایـت یــابـــد آن قــــوم دغـــا

لــیـک آن نــامــردمـان بــی حــیــا           هـلــهـلــه کـــردنــد از  رویِ جــفــا

تا مـبـادا حـرف حـّق در گـوششان            راه یـابــد، تــلـخ گـردد نـوشــشــان

گفت ازچـه حرف حقّ را نشنـوید؟           جُـز هـدایت نیست حـرفم، بشـنـویـد

یــار مــن آزاده و دشــمـــن  ذلـیـل           گـوش نـسـپـاریـد بـاشد، ایـن دلـیــل

هـم شکـم هـاتـان بُـوَد پُـر از حـرام           هـم به دل مُـهـر قـسـاوت، والـسـلام

عاقـبت مجبـور گـشتـند آن وحوش            سـر به زیر انداخته، گشته خـمـوش

کـان رحـمـت، بعـدِ حـمـد کـردگار            بـا عـدو فـرمـود، قـبـل از کـار زار

ایـن مـنـم سـبــط نـبـی مـصـطـفـی           هــم عــزیــز بــارگــاه کــــبــــریـــا

بـاب ایــمــانم، چــو پــور حــیـدرم           زاده ی زهــرا بـه کــوثـر کــوثــرم

خــازن عـــلــم خـــدا، رکــن بــلاد           حـافــظ ســـرّ خــدایــم، ای جــمــاد

آمـدم چـون دعــوتـم بـود از شــمـا           نــامـه هـا دادیــد، ای مـــولا، بــیــا

مـرگــتــان بــادا کـه در وقـت بــلا           می کـنـیـد ازمـا طـلـب یـاری، چرا؟

حـال بـا تــیـغـی کـه بـایـد بـی ریـا           یـارِ مـن می بـود و بـر خـصم شـمـا

راه مـن را  از جـفـا سـد کـرده ایـد           آتـــش کـیــن بـهـــرِ مـن آورده ایـــد

بـوده ایـن نــیـرنـگ در ذات شـمـا            خـو بر آن بـگرفتـه اید، آخـر چـرا؟

جـمعـتـان اینجا به نفـع دشمن است           هم عـلـیـه دوستـانی چـون من است

کـی بُـوَد امــیــد بـر ایـن نـاکـسـان           از عـدالـت نـیـست ایـنـان را نـشـان

ای گـنـه کاران و نـوکر بر خـسان           پیـروان مکر و شیـطـان، هر زمـان

هــم رهـا کـردیـد قـــرآن مــبــیــن           هـم شـکسـتـه سـنّـت احـمـد، چـنـیـن

چون ملخ دین را به غارت می برید           هـــمـچــو پــروانـــه  درون آذریـــد

پـس بــدانــیـد، ایـن زنـا زاده مــرا           کـرده تـعـیـیــن عــزّت و ذلّـت، لـذا

ذلّـت از مــا دور مـی بـاشـد یـقـیـن            پـس شـهـادت را پـذیـرم این چـنـین

بـا هـمـیـن یــاران انـدک بـا شــمـا            جـنـگ خـواهـم کـرد من بـهـر خـدا

چون شهادت بهتر ازهر زندگی ست           شرط، تسلیـم و رضـا در بندگی ست

بـوده ام هـمـواره من تـسلـیم دوست           هرچه از او می رسد بر من نکوست

زین سـخـن گریـان شده اهـل حـرم           گـفــت مـــولا: ای عـــلــیِّ اکــبــرم

بـا عـمـو رو آوریـد بـر خـیـمـه هـا           مـرهــمـی بـاشـیـد بــهــر نـالـه هـــا

بـار دیـگـر گـفـت : بـعـدِ قـتـل مـن           سـخـت گـیـرد بـر شـمـا حــیّ زَمَـن

گـشـته سرگردان چو سنگ آسیـاب           زیـن جـنـایت تـا ابـد در اضـطراب

من توکّـل می کنـم بر لـطف دوست           چون دو عـالم در یـدِ فـرمان اوست

ربِّ مـن بــاشـد بـه راه مـسـتـقـیــم           بـوده ام هــمـواره در ایـن ره مـقـیـم

قصّه کوته کن چو ساعاتی گـذشت           پیـکر خـورشید هم در خـون نشست

از تـنـش هر گـوشـه ای مانده نشان           وز ستـم رأسـش چنان شد بر سنـان

عـقـل می گـفـتـا، معـراجش چسان؟           مـمکـن آیـد بـا چـنیـن حـال و بـیـان

هـم تـمام کـربـلا در این سـبـوسـت           هم که جـان زیـنـبش  دنـبـال اوست

هـاتـفی گـفـتـا خـمـوش، با ایـن نـدا           عـــرش را آورده انــد در کــربـــلا

: امتیاز
نقد و بررسی

متن خطبه: امام سوار بر شتر (و به نقلی دیگر اسبشان) شدند و از لشکر عُمَرِبْنِ سَعد خواستند كه ساكت شوند؛ ولى ساكت نشدند و كار به جائى رسيد كه امام فرمودند: واى بر شما! چه مانعى دارد كه ساكت شده و سخنم را گوش كنيد؟ جُز اين است كه شما را به راه هدايت دعوت می كنم؟ كسى كه از من اطاعت كند، هدايت مىشود و كسى كه نافرمانى کند، هلاك و كافر خواهد شد. شما از من اطاعت نمىكنيد و سخنـم را گوش نمي‌دهيد. فَقَدْ مُلِئَتْ بُطُونُكُمْ مِنَ الْحَرَامِ وَ طُبِعَ عَلَى قُلُوبِكُم؛ زيرا شكم‏ هایتان از حرام پُر شده و به قلب‏هاى شما مُهر (قساوت) زده شده است. واى بر شما! آيا ساكت نمىشويد! آيا نمىشنويد! لشكر کوفیان همديگر را سرزنش كردند و گفتند به سخنش توجّه كنيم. از این‌رو ساكت شدند. امـام بعد از حمد و ستايش و صلوات بر حضرت رسول و ملائكه و پيامبران و بعد از یادکرد جايگاه و نسبتشان با پيامبر؛ يادآوري كردند و متذکّر شدند که شما برایم نامه نوشتید که من آمدم و فرمودند: تَبّاً لَكُمْ أَيَّتُهَا الْجَمَاعَةُ وَ تَرَحاً ! حِينَ اسْتَصْرَخْتُمُونَا وَالِهِينَ فَأَصْرَخْنَاكُمْ مُوجِفِينَ سَلَلْتُمْ عَلَيْنَا سَيْفاً لَنَا فِي أَيْمَانِكُمْ وَ حَشَشْتُمْ عَلَيْنَا نَاراً اقْتَدَحْنَاهَا عَلَى عَدُوِّنَا وَ عَدُوِّكُمْ وَ عَدُوُّنَا. فَأَصْبَحْتُمْ أَلْباً لِأَعْدَائِكُمْ عَلَى أَوْلِيَائِكُمْ بِغَيْرِ عَدْلٍ أَفْشَوْهُ فِيكُمْ وَ لَا أَمَلٍ أَصْبَحَ لَكُمْ فِيهِمْ ؛ مرگ برشما باد! آيا شما در حال گرفتاري از ما ياري مي‌خواهيد؛ ولي با شمشيري كه به خاطر سوگندتان، بايد براي ياري ما از آن استفاده كنيد، بر روي ما مي‌كشيد و آتشي براي ما آماده كرديد كه بايد براي دشمن ما و دشمن خودتان مي‌افروختيد. امروز شما ضد دوستان و به نفع دشمنان خود گرد آمده‌ايد، حال آنكه نه عدالتی را برپا كرده‌اند و نه اميد تازه‌ای در كمك به آن‌ها هست. فَهَلَّا لَكُمُ الْوَيْلَاتُ تَرَكْتُمُونَا وَ السَّيْفُ مَشِيمٌ وَ الْجَأْشُ طَامِنٌ وَ الرامي الرَّأْيُ لَمَّا يُسْتَحْصَفْ وَ لَكِنْ أَسْرَعْتُمْ إِلَيْهَا كَطَيْرَةِ الدَّبَي وَ تَدَاعَيْتُمْ إِلَيْهَا كَتَهَافُتِ الْفَرَاشِ فَسُحْقاً لَكُمْ يَا عَبِيدَ الْأُمَّةِ وَ شُذَّاذَ الْأَحْزَابِ وَ نَبَذَةَ الْكِتَابِ وَ مُحَرِّفِي الْكَلِمِ وَ عُصْبَةَ الْآثَامِ وَ نَفَثَةَ الشَّيْطَانِ وَ مُطْفِئِ السُّنَنِ! أَ هَؤُلَاءِ تَعْضُدُونَ وَ عَنَّا تَتَخَاذَلُونَ أَجَلْ وَ اللَّهِ غَدْرٌ فِيكُمْ قَدِيمٌ وَشَجَتْ إِلَيْهِ أُصُولُكُمْ وَ تَأَزَّرَتْ عَلَيْهِ فُرُوعُكُمْ ! فَكُنْتُمْ أَخْبَثَ ثَمَرٍ شَجًا لِلنَّاظِرِ وَ أُكْلَةً لِلْغَاصِبِ! أَلَا وَ إِنَّ الدَّعِيَّ ابْنَ الدَّعِيِّ قَدْ رَكَزَ بَيْنَ اثْنَتَيْنِ بَيْنَ السَّلَّةِ وَ الذِّلَّةِ وَ هَيْهَاتَ مِنَّا الذِّلَّةُ! يَأْبَى اللَّهُ ذَلِكَ لَنَا وَ رَسُولُهُ وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ حُجُورٌ طَابَتْ وَ طَهُرَتْ وَ أُنُوفٌ حَمِيَّةٌ وَ نُفُوسٌ أَبِيَّةٌ مِنْ أَنْ نُؤْثِرَطَاعَةَ اللِّئَامِ عَلَى مَصَارِعِ الْكِرَامِ! أَلَا وَ إِنِّي زَاحِفٌ بِهَذِهِ الْأُسْرَةِ مَعَ قِلَّةِ الْعَدَدِ وَ خِذْلَةِ النَّاصر؛ واي بر شما! ما را رها كرده و حتّي شمشيري در راه ما نزديد و در دفاع از ما رأي محكمي اتّخاذ نكرديد. شما مانند «ملخ» با عجله وارد اين كار شديد و مثل «پروانه» خودتان را در اين آتش انداختيد. از رحمت خدا دور باشيد، اي نوكرهای ديگران و اي طرد شدگان از مردم! اي ترک کنندگان كتاب خدا ! اي كساني كه كلام خدا را تحريف كرديد! اي گروه گنهكار! اي پيروان شيطان! اي خاموش كنندگان سنت‌هاي پيامبر! آيا اين‌ها را كمك كرده و ما را تنها می گذاريد؟ آري، به خدا قسم! اين حيله و نيرنگ از قديم در شما بوده و همه شما به آن خو گرفتيد! شما مانند ميوه خبيثي هستيد كه در گلوي باغبان خود گير مي‌كنيد؛ ولي دزدان به راحتي آنان را مي‌خورند. بدانيد كه اين زنازاده، فرزند زنازاده (ابن‌زياد) من را بين دو كار قرار داده است: يكي عزّت و ديگري ذلّت و هيهات كه ما ذلّت را بپذيريم! خـداوند، پـیامبر، مؤمنان و همه پاکان و جان‌های با عزّت، به ما اجازه نمی‌دهندکه مطیع مردمان پست شویم؛ دنیا را بر شهادت شرافتمندانه ترجیح نمی‌دهم! بدانیدکه با همین خاندان کم و یاران اندک با شما می‌جنگم. سپس اشعاری از فَرْوَةَ بْنِ مُسَيْكٍ مُرَادِي را خواندند؛ در این هنگام صدای گریه و شیون از خیام اباعبدالله بلند شد و امام، حضرت ابالفضل و حضرت علی اکبـر را فرستادند که به زن‌ها بگوینـد آرام بـاشند.

امام در ادامه افزودند: ثُمَّ ايْمُ اللَّهِ! لَا تَلْبَثُونَ بَعْدَهَا إِلاَّ كَرَيْثِ مَا يُرْكَبُ الْفَرَسُ حَتَّى تَـدُورَ بِكُـمْ دَوْرَ الرَّحَـى وَتَقْـلَقُ بِكُمْ قَـلَـقَ الْمِحْـوَرِعَهْدٌ عَهِـدَهُ إِلَـيَّ أَبِي عَنْ جَـدِّي . « فَأَجْمِعُوا أَمْرَكُمْ وَشُرَكاءَكُمْ ثُمَّ لا يَكُنْ أَمْرُكُمْ عَلَيْـكُمْ غُمَّـةً ثُمَّ اقْضُوا إِلَيَّ وَ لا تُنْظـِرُونِ» « إِنِّي تَوَكَّلْتُ عَلَى اللَّهِ رَبِّي وَ رَبِّكُمْ ما مِنْ دَابَّةٍ إِلَّا هُوَ آخِذٌ بِناصِيَتِها إِنَّ رَبِّي عَلى‏ صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ»؛ به خدا قسم! بعد از كشتن من فقط به اندازه سوار شدن بر يك اسب در اين دنيا خواهيد ماند و مثل سنگ آسياب، سرگردان مي‌شويد و مانند ميلة يك محور، گرفتار اضطراب مي‌شويد. اين خبري است كه پدرم از جدّم به من داده است. برويد و با همدستان خود جمع شويد تا چيزي پنهان نماند. سپس به من حمله كنيد و به من مهلتي ندهيد؛ من بر پروردگار خود و شما، توكّل مي‌كنم كه همه موجودات زیر قدرت اوست. به درستي كه خداي من بر صراط مستقيم است.

 امام در پايان خطبه این‌گونه دعا فرمودند: اللَّهُمَّ ! احْبِسْ عَنْهُمْ قَطْرَ السَّمَاءِ وَ ابْعَثْ عَلَيْهِمْ سِنِينَ كَسِنِي يُوسُفَ وَ سَلِّطْ عَلَيْهِمْ غُلَامَ ثَقِيفٍ فَيَسُومَهُمْ كَأْساً مُصَبَّرَةً ! فَإِنَّهُمْ كَذَّبُونَا وَ خَذَلُونَا وَ أَنْتَ رَبُّنَا عَلَيْكَ تَوَكَّلْنا وَ إِلَيْكَ أَنَبْنا وَ إِلَيْكَ الْمَصِيرُ؛ خدايا ! باران رحمت خود را بر اين قوم نازل نفرما و آن‌ها را گرفتار قحطي مثل زمان يوسف گردان و جوان ثقيف را بر ايشان مسلّط ساز تا به آنان مرگ را بچشاند؛ كه اين گروه ما را تكذيب و خوار كردند. تو پروردگار مايي و بر تو توكّل مي‌كنيم و به سوي تومي‌آييم، بازگشت همه چيز به سوي توست